1. Beleid gedragen door bewoners, gebruikers en experts

• We hanteren het principe van ruimteneutraliteit: behoud van de verhouding tussen ‘harde’ en 'zachte' bestemmingen. We verdichten op kwaliteitsvolle wijze, met behoud van voldoende publieke ruimte en gemeenschapsvoorzieningen.
• Bij het opstellen van ruimtelijke plannen betrekken we vooraf verschillende belanghebbenden, buurtbewoners en zoveel mogelijk expertise (veiligheid, toegankelijkheid,…).
• We betrekken de Gentenaars in de inrichting van de publieke ruimte via open ontwerpateliers.
  
  • Vertrekkende van de vaststelling dat plannen lezen en interpreteren een bepaalde voorkennis en scholing vergt, maken voor de ontwerpateliers maximaal gebruik van visuele technieken als VR, AR en 3D. Gent is deze eeuw altijd koploper geweest in het inzetten van dergelijke technologie. Zo beschikken we over de basisgegevens om een ‘digital twin’ van onze stad te maken, waarin we, samen met bewoners, vrijelijk kunnen experimenteren naar de invulling van de publieke ruimte.
  • We maken hierbij gebruik van gelote panels, die de voorbije jaren hebben bewezen (onder meer bij de wijkbudgetten) dat ze niet alleen een draagvlak creëren, maar ook zorgen voor nuance in het debat, en het loutere individuele belang overstijgen.
  • Door te werken met voorlopige ontwerpen, die dynamisch en aanpasbaar zijn, en ruimte te geven om te experimenteren, ontwerpen we een buurt als samenspel tussen de technische deskundigen (planologen, verkeerskundigen) en de ervaringsdeskundigen (bewoners, ondernemers, scholen, … uit de buurt). We nemen de tijd voor gesprekken met en tussen alle betrokkenen. We weten immers dat die tijd achteraf ruimschoots wordt ingehaald, omdat we lange (juridische) procedures kunnen vermijden.
  • Mobiliteit is een essentieel en sturend onderdeel van deze ontwerpateliers.Technologie zoals VR en 3D simulaties maakt niet alleen een ‘zicht’ op de toekomstige publieke ruimte mogelijk, maar stelt ons ook in staat om mensen te laten rondlopen of rijden in een nieuwe verkeerssituatie. Dit maakt voorstellen veel tastbaarder dan het tekenen van pijltjes op een kaart.
  • Bij de invulling van publieke ruimte is er nood aan voldoende ‘witruimte’, die door gebruikers zelf dynamisch en organisch kan worden ingevuld. Een te cleane, te veel geplande ruimte schrikt af, en smoort elk spontaan initiatief. Daarnaast moeten we ons bij de invulling van publieke ruimte ook baseren op praktisch gebruik van onderuit, bijvoorbeeld door zogenaamde olifantenpaden te ‘officialiseren’.
• We faciliteren samenwerking en overleg en garanderen zo optimale kwaliteit van projecten.
• We betrekken systematisch mensen bij wat in hun omgeving tot stand komt via heldere procedures, met inspraak in de beginfase van plannen en waarbij het bestuur duiding geeft en verantwoording aflegt voor de achterliggende argumentatie en beslissingen.
• We optimaliseren het gebruik van bebouwde ruimte, via meervoudig ruimtegebruik met een divers en een belangrijk aandeel betaalbaar wonen woningaanbod op maat van elke levensfase. We waken hierbij over een aanbod voor gezinnen. Een mix van types blijft absoluut noodzakelijk.
• Geen enkel dak blijft onbenut. Daarbij kan het gaan over nieuwe functies (rooftop horeca, sport, daktuin, ...), energieopwekking, groendaken of watercaptatie.
• We voeren een systeem van billijke stedenbouwkundige lasten in, gericht op publieke meerwaarde en rechtszekerheid voor ontwikkelaars. Harmonisering en afstemming met andere kaders is hierbij essentieel. De lasten blijven redelijk zodat ze projecten niet onmogelijk maken, of de kostprijs van woningen niet de hoogte in jagen.
• Met VOOR GENT willen we rechtszekerheid, voorspelbaarheid en vereenvoudiging op het vlak van stedenbouw en ruimtelijke ordening bieden. Dit met vereenvoudigde stedenbouwkundige voorschriften en procedures. We vereenvoudigen en voegen kaders maximaal samen.
• Bij middelgrote en grote bouwprojecten zetten we maximaal in op vooroverleg en zorgen we voor duidelijkheid en één aanspreekpunt op het gebied van ruimtelijke ordening. Wensen, noden en doelstellingen worden op voorhand gewogen en we bieden als stad één aanspreekpunt voor een helder proces.
• We ontwikkelen een nieuwe ruimtelijke structuurvisie in dialoog met bewoners en gebruikers met het oog op toekomstbestendige wijken. Focus gaat hierbij uit naar de wijken van de 19de én 20ste eeuwse gordel.
• We vatten wijkstructuren via onze ‘Wijkkwaliteitsplannen’ die ook de ruimtelijke uitdagingen voor een wijk of deelgemeente beantwoorden.
• Als onroerenderfgoedgemeente volgen we de richtlijnen van Vlaanderen en zetten we deze hefboom in als begeleider en facilitator, zonder hierbij strenger te willen optreden. Toegankelijkheid en energetische maatregelen moeten voorrang kunnen krijgen op erfgoedregels.
• Binnen het Team Stadsbouwmeester organiseren we een designteam specifiek voor het openbaar domein
• Bij de keuze voor straatmeublilair vermijden we standaardisering, en houden we rekening met het totale design van de omgeving en specifieke kenmerken en tradities van wijken en deelgemeenten.

2. Stedelijke vernieuwing en Stadsontwikkeling

Met VOOR GENT ontwikkelen we onze stad verder als meest leefbare grootstad op mensenmaat. In deze stadsontwikkeling is de stad in al haar facetten zowel de regisseur als een actor. Binnen deze stadsontwikkeling gaat extra aandacht naar de ondertussen 20-jarige Gentse methode van de stadsvernieuwingsprojecten in de meest precaire wijken.

Onze stadsontwikkeling ontwikkelt de gebieden verder tot nieuwe, duurzame stadsdelen. Meer woningen in deze projecten kan de prijsstijgingen een halt toeroepen.

• We concentreren ons op nieuwe participatieve stadsvernieuwingsprogramma’s in Sluizeken-Tolhuis-Ham en de Watersportbaan. We leggen een focus op de herontwikkeling van de Bomastraat/Ham-site met aandacht voor noden inzake voorzieningen en groen voor de buurt. We werken verder ook aan:
  • Bruggen naar Rabot: heraanleg omgeving Witte Kaproenenplein-El Paso, buurtgerichte invulling van de Sint-Jozefskerk
  • En Route: aanleg Heilig Hartplein, renovatie Wasserijsite
  • Zuurstof voor de Brugse Poort: extra groen, nieuwe ontmoetingsruimte voor in Malem, definitieve invulling voor de site van de Meubelfabriek
  • Nieuw Gent Vernieuwt: extra buurtgerichte voorzieningen, heraanleg Rerum Novarumplein, afwerken van het nieuwe park
  • Muide-Meulestede-Morgen: verdere vergroening, verleggen zuidelijke havenring
  • Bloemekeswijk: UCO-site en fase 3 Bloemekespark

Daarnaast ronden we Ledeberg Leeft af, waarbij we het Ledebergplein herinrichten.

• Ook gaan we verder met de grote stadsontwikkelingsprojecten zoals The Loop, De Porre, duurzaam wonen met wijkpark op de oude Gantoisesite, Oude Dokken en de omgeving van Gent-Sint-Pieters.
• Voor strategische locaties waar we geen eigenaar van zijn, zoeken we steeds een formule waarbij we kunnen waken over projecten en kunnen (bij)sturen waar nodig.
• We faciliteren tijdelijke invullingen en zorgen voor begeleiding.
• We zorgen ervoor dat het Arsenaal ontwikkeld wordt in lijn met onze visie voor deze site. We begeleiden de ontwikkeling tot een nieuw verweven stadsdeel, een mix van woon-, werk- en stedelijke functies met veel groen en een nieuw wijkpark én waar de erfgoedwaarde van de omgeving gerespecteerd wordt. Met een klemtoon op economie – op maakbedrijven, ondernemingen die extra werkgelegenheid en jobs creëren, maar ook met ruimte voor wonen, waarvan minstens 20% sociaal wonen en 20% betaalbaar wonen (budgethuur).Tijdelijke invullingen geven mee een doorkijk naar de definitieve invulling.
• We voeren een actief verwervingsbeleid waarbij we ons richten op verloederde sites of gebouwen met groot strategisch voordeel, zoals de Stad Gent eerder deed met Cinema Rex en de Standaertsite in Ledeberg. We kijken hiervoor ook naar andere grote publieke spelers in onze stad.

3. Mobiliteitsprojecten maximaal ondersteunen

Om onze stad te laten groeien, is er nood aan grote investeringen in grote mobiliteitsprojecten. Stad Gent is niet van al deze projecten trekker of verantwoordelijke. Toch ondersteunen we maximaal opdat we er kunnen over waken dat al deze projecten Gent en de Gentenaars verder vooruit brengen.

• Op termijn moet er een alternatief komen voor het viaduct van de E17. De stem van de Gentenaars is in de komende maanden en jaren cruciaal. Veel alternatieven worden voorgesteld en bestudeerd. We kiezen prioritair voor leefbaarheid en herstel van het stadsweefsel.
• We zetten sterk in op het project Gentspoort. 10 kilometer nieuw spoor tussen het Neuseplein en Parkbos, tunnels en aanzienlijke verbeteringen aan Dampoort en Heuvelpoort. De creatie van een museumplein. Bovendien kunnen heel wat buslijnen dan gebundeld worden tussen Gent Dampoort en Gent St-Pieters. Heel wat straten en pleinen op het traject krijgen een kwaliteitsvolle make-over. Gent wordt hierdoor toekomstbestendiger, leefbaarder, toegankelijker en vlotter bereikbaar.

4. Publieke ruimte

Publieke ruimte vormt het hart en de lijm van onze samenleving, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Het is essentieel dat we bij ruimtelijke ordening van het kleinste tot het grootste niveau de nodige aandacht besteden aan publieke ruimte, die onlosmakelijk verweven is met haar omgeving. Een alomvattende visie, met aandacht voor duurzaamheid, veiligheid, toegankelijkheid, efficiëntie, milieuvriendelijkheid en esthetiek, is hierbij cruciaal.

We rollen een 'nabijheidscultuur' binnen de '15-minutenstad' uit, waar wonen, werken en voorzieningen binnen korte afstanden bereikbaar zijn te voet, per fiets of met het openbaar vervoer. We leggen de focus op geïntegreerde netwerken van voorzieningen en toegankelijke voet- en fietsroutes die op elkaar zijn afgestemd.

Publieke ruimte is de plek waar gemeenschappen en het sociale leven bloeien, waar mensen samenkomen voor vieringen, manifestaties en andere activiteiten. Investeren in aangename pleinen en het bevorderen van buurtleven in alle wijken draagt bij aan een samenleving waar mensen verantwoordelijkheid nemen voor hun omgeving. Een voortdurende verbetering van wijken is een investering in een rijke culturele bodem die gedragen wordt door haar bewoners.

• We ontwikkelen een duidelijk ‘leesbare’, veilige relatie en verbinding tussen stations, scholen, woongebieden, … en onze centra. Het is belangrijk dat er een ‘nabijheidsgevoel’ bestaat tussen die gebieden. Vanuit een station, school, … moeten we het gevoel hebben dat we gemakkelijk en aangenaam ‘centrumplekken’ kunnen bereiken.
• Wij zetten volop in op de integrale toegankelijkheid van onze stad. Alle gebouwen voor publiek gebruik (horeca, cultuur, onderwijs,…) moeten maximaal toegankelijk zijn voor iederéén. Ook bij haltes voor het openbaar vervoer moeten alle drempels letterlijk en figuurlijk worden weggenomen voor minder mobiele personen, ouders met een buggy of ouderen die slechter te been zijn. Bij omgevingsvergunningen of aanvragen tot renovatie zullen we hier op toezien.
• Iedereen is voetganger. Stoepen moeten voor iedereen fysiek toegankelijk, goed begaanbaar en veilig zijn. We maken een sterke inhaalbeweging wat (de grootte van) onze investeringen daarin betreft.
• Onze straten en pleinen zijn en blijven ’s nachts verlicht. Iedereen moet zich veilig kunnen voelen, ook ‘s nachts. Hiervoor kiezen we voor de meest duurzame methodes (100% verledden, dimfuncties, bewegingsdetectie, ...).
• We zorgen voor gratis goed onderhouden, veilige en integraal toegankelijke openbare genderinclusieve toiletten en publieke drinkwaterfonteinen. Duidelijke wegwijzers tonen de weg.
• De openbare ruimte aan de Zuid wordt aangepakt zodat ze opnieuw een aantrekkelijke verblijfsruimte en toegangspoort tot het centrum wordt.

5. Openbaar groen

Een stad die het hoofd wil bieden aan de klimaatverandering en een plek wil zijn voor gezondheid, inspiratie en geluk, dat is een stad die inzet op de creatie en bescherming van klimaatbuffers. In de laatste 5 jaar kwam er in Gent meer dan 100 hectare bos bij. Het meeste van alle gemeenten in Vlaanderen. Op dat elan gaat VOOR GENT verder.

Groengebieden zijn natuurlijke klimaatbuffers die CO2 opvangen en die overvloedige neerslag, hitte en droogtes het best kunnen opvangen. We zorgen daarom voor een goed uitgebouwd en aaneengesloten blauw-groen netwerk van groenzones, parken, bossen en andere natuur. In de coronajaren hebben we met z’n allen ontdekt hoe precair en noodzakelijk deze gebieden zijn.

• Ons openbaar groen is de tuin van alle Gentenaars. We streven ernaar dat elke Gentenaar op 150 meter van een stukje openbaar groen kan genieten en op 400 meter van een wijkpark woont. Tegen 2030 werken we hiervoor aan minstens 10 ha nieuw woongroen en aan 10 nieuwe of vernieuwde wijkparken, prioritair in dichtbebouwde woonwijken die de groennorm nog niet halen. Worden aangepakt: het Citadelpark, El Paso, het Tolhuispark, Meulestedepark, het park in de Wasstraat, Bloemekenspark, het Handelsdokpark, het Papiermolenpark, een nieuw park aan de Ham, Duifhuispark, een nieuw park aan de Meibloemsite, ... wijkpark in Nieuw Gent wordt afgewerkt.
• De restauratie van de Floraliënhal sluit aan bij de noden van de gebruikers van het Citadelpark. Het wordt een overdekte uitbreiding van het park, een publieke ruimte waar iedereen kan doorlopen, een bijkomende ontmoetingsplek in het park.
• We planten zoveel mogelijk ‘toekomstbomen’ aan, grote bomen die de komende decennia alle ruimte krijgen om te groeien. We zoeken naar bijkomende ruimte voor stadsbosjes en werken hiervoor ook samen met bv. het Gents Milieu Front.
• We streven naar nog eens 150.000 bijkomende bomen op Gents grondgebied, waaronder 1.500 extra straatbomen. Gezien de sterfte van (jonge) bomen, besteden we meer dan vroeger aandacht aan voldoende regenwater en zuurstof voor de wortels.
• We hebben de ambitie om, samen met alle partners, voluit te gaan voor nog eens 90 ha nieuw bos tegen 2030 op Gents grondgebied.
• Bij aanleg, beheer en gebruik van openbaar groen betrekken we zoveel mogelijk álle Gentenaars en hebben we extra aandacht voor integrale toegankelijkheid, ook in speelzones waar we meer toegankelijke speeltoestellen voorzien.
• We gaan jaarlijks voor minstens 5 nieuwe en 10 vernieuwde speeltuinen, met voldoende aandacht voor de wensen van specifiek meisjes, plekken om te ‘hangen’ voor jongeren, ruim voldoende zitbanken (toegankelijk meubilair, ook in de schaduw) – ook zeer belangrijk voor sociaal contact. Niet elke vierkante meter wijkpark hoeft ingericht te worden, we laten ook ruimte die de parkbezoekers zelf kunnen invullen.
• We werken waar mogelijk samen met het middenveld (Natuurpunt, GMF, vzw Trage Wegen, …) om gedeelde doelstellingen samen te realiseren en zetten waar dat kan in op de kennis en expertise van alle Gentenaars.
• Samen met Natuurpunt werken we de groenpool Gentbrugse Meersen Noord af (70 ha), de Gentse toegangspoort tot het nieuwe Nationaal Park Scheldevallei en werken we verder samen aan het Natuurpark Levende Leie en de Moervaartvallei.
• We waarderen en ontwikkelen het Gentse Zwin (scheldemeander) en hebben blijvend aandacht voor de relatie van buurten met natuur (bv. indijken van knijten)
• We werken samen met North Sea Port om natuur en groenbuffering in en rond de haven te versterken. We werken de laatste ‘koppelingsgebieden’ af.
• We herwaarderen verder het netwerk van toegankelijke, comfortabele, veilige en aantrekkelijke ‘trage wegen’, fiets-en voetgangersnetwerken die onze park-en natuurgebieden vlot bereikbaar maken vanuit onze woonkernen. Onze vijf groenpolen zijn en blijven ook vlot bereikbaar met het openbaar vervoer. We zorgen voor quick wins op onze groenklimaatassen.
• We zetten maximaal in op natuurherstel van onze valleigebieden - onze spons- en buffergebieden bij grote neerslag, droogte en hitte.
• We planten en stimuleren actief kleine landschapselementen (hagen, bloemrijke bermen, poelen …).
• We onderzoeken waar open zwemplaatsen gerealiseerd kunnen worden (bv. Keizerspark, Coupure, …) en blijven samen met Vlaanderen werken aan een betere waterkwaliteit. Dit biedt grote meerwaarde voor onze leefkwaliteit, klimaat en biodiversiteit.

6. Ontharding voor verkoeling en infiltratie

Naast ‘zachte’ gebieden zoals graslanden en bossen, moeten we ook de harde gebieden in onze stad mee inschakelen in de sponswerking van de bodem indien we willen zorgen voor verkoeling en infiltratie in de stad. Door de aanleg van het openbaar domein hebben we heel wat hefbomen in handen, ook in densere stadsgebieden.

• Bij heraanleg van het openbaar domein streven we steeds 30% minder verharding na.
• In alle communicatie leggen we in een toegankelijke taal het belang en nut van ontharding en vergroening uit.
• We maken onthardings-en vergroeningsambities waar bij grote heraanlegprojecten (bv St Jacobs/Vlasmarkt, Groene Briel, H Hartplein, Rerum Novarumplein, Koophandelsplein, Van Beverenplein, Ledebergplein, Edward Anseeleplein Kettingplein, Sint-Denijsdorp, …).
• Het Koning Albertpark wordt op termijn uitgebreid en heringericht tot een Central Park in het kader van een gefaseerde aanpak van het afbouwen van de B401.
• Waar mogelijk integreren we water in het publiek domein. Publiek domein bij oevers richten we zo aantrekkelijk mogelijk in als zones die aangenaam en veilig zijn om langer te verpozen.
• Bij projectontwikkelingen hebben we zoveel als mogelijk oog om bestaande grote bomen te sparen.
• We blijven inzetten op het vergroenen van schoolspeelplaatsen en gaan in gesprek met scholen om hun groene speeltuinen open te stellen voor de buurt.
• We zoeken ruimte voor bijkomende volkstuinen en maken ruimte voor moestuinen in groenzones waar daar vraag naar is.
• We moedigen aan dat braakliggende terreinen ingezet worden als gedeelde moestuinen en pop-up parken. Dit helpt om iedereen toegang te geven tot gedeeld groen op wandelafstand.
• We geven zelf het goede voorbeeld en streven naar minstens 3000m2 gevelgroen per jaar, op muren van stadspatrimonium en op gevels palend aan het publiek domein.

7. Stadseigendommen in Gent

• Bij stadsgebouwen die we niet meer gebruiken, volgen we een vastgelegde beslissingsboom waarbij de noden in de wijk en de bestemming van het vastgoed bepalend zijn. Patrimonium met een woonbestemming wordt prioritair op sociaal en betaalbaar wonen ingezet. Daarna kijken we naar andere maatschappelijke functies, waarbij het beheer in handen komt van een partner. Zo behouden we onze grondpositie, maar zonder de kosten te blijven dragen. Pas in laatste instantie verkopen we en investeren we deze middelen waardevast.
• We werken verder aan wijkscans en maken een plan op per wijk.
• Elk jaar maken we 25 stadsgebouwen integraal toegankelijk. We starten prioritair met de gebouwen met een sterke publieke functie. We gebruiken de methodiek van de keten van toegankelijkheid en zetten in op een aantal B’s die voor elke Gentenaar belangrijk zijn: bereikbaarheid, betreedbaarheid, bruikbaarheid en begrijpbaarheid.
• We werken per gebouw een meerjarenplan uit voor onderhoud en investeringen. We wegen hierbij de verschillende opties tegen elkaar af: renovatie of (ver)nieuwbouw.

8. Stadseigendommen buiten Gent

• Patrimonium en gronden buiten de grenzen van Gent houden we bij voorkeur in eigendom en worden (rechtstreeks of door er opbrengsten uit te realiseren) ingezet om Gentse beleidsdoelstellingen te realiseren.
• Indien we bouwgronden of gebouwen (of de opbrengst ervan) niet kunnen inzetten voor de eigen beleidsdoelstellingen, kunnen ze worden verkocht. Daarbij kijken we eerst in de richting van andere openbare besturen of woonmaatschappijen op voorwaarde dat de grond ingezet wordt voor sociaal wonen. Bij verkoop wordt de opbrengst in elk geval waardevast geïnvesteerd in sociaal beleid.